Porez na poklon (deo 3.) – Nastanak obaveze, rokovi
POREZ NA POKLON NASTANAK OBAVEZE, ROKOVI PODNOŠENJA PRIJAVE I PLAĆANJA
U predhodnim blogovima u kojima smo pisali o porezu na nasleđe i poklon utvrdili da je porez na nasleđe i poklon je uređen Zakonom o porezu na imovinu. Odredbama ovog Zakona se propisuje: predmet oporezivanja, poreska izuzimanja, poreska osnovica, poreske stope, poreski obveznik, nastanak poreske obaveze, poreska oslobođenja i poreski kredit. Do sada smo se potrudili da priližimo delove koji se odnose na to šta se smatra predmetom oprezivanja, kako se utvrđuje poreska osnovica, ko se javlja kao poreski obeznik ostalo je još nekoliko pitanja koja su interesantna kada govorimo o porezu na nasleđe i poklon.
Nastanak poreske obaveze poreza na poklon
Zakon o porezu na imovinu je propisano da poreska obaveza u odnosu na poklon nastaje:
– danom zaključenja ugovora o poklonu,
– danom overe izjave ili zaključenja drugog akta po osnovu koga se imovina prenosi bez naknade,
– danom prijema poklona, ako nije zaključen ugovor u pisanoj formi
– kada je predmet nasleđivanja ili poklona nepokretnost po osnovu plodouživnja poreska obaveza nastaje ranijim od sledećih dana:
- a) danom prestanka tog prava
- b) danom otuđenja nepokretnosti
– danom pravosnažnosti rešenja o nasleđivanju
– danom saznanja nadelžnog poreskog organa za nasleđe i poklon u slučajevima neblagovremene prijave predmeta oporezivanja
Stope poreze na nasleđe i poklon
Zakonodavac je propisao proporcionalne stope poreza na nasleđe i poklon koje se kreću u rasponu od 1,5% do 2,5%. Kako se u praksi najčešće javljaju slučajevi gde su ugovorne strane poklonodavac i poklonoprimac u rodbinskim vezama, to je Zakonom o porezu na imovinu, koji propisuje i stope poreza na nasleđe i poklon imao u vidu i različite stope u odnosu na nasledne redove među stranama u ugovorima o poklonu.
Obveznici koji se, u odnosu na ostavioca, odnosno poklonodavca, nalaze u trećem i daljem naslednom redu, odnosno obveznici koji sa ostaviocem, odnosno poklonodavcem nisu u srodstvu, porez na nasleđe i poklon plaćaju. Treći nasledni red čine ostaviočevi dedovi i babe i njihovo potomstvo.
Obveznici koji se, u odnosu na ostavioca, odnosno poklonodavca, nalaze u drugom naslednom redu po zakonskom redu nasleđivanja, porez na nasleđe i poklon plaćaju po stopi od 1,5%. Drugi nasledni red čine ostaviočev bračni drug i ostaviočevi roditelji i njihovo potomstvo (ili roditeljev potomak tj. „rođeni“ brat/sestra, ili brat/sestra po ocu ili po majci).
U prvom naslednom redu prema odrebama Zakona o nasleđivanju i poklonu ne postoji obaveza plaćanja poreza, odnosno poklonoprimac prvog naslednog reda nije obveznik poreza na nasleđe i poklon, odnosno postoji osnov za poresko oslobođenje. Prvi nasledni red čine ostaviočevi potomci i njegov bračni drug.
Oslobođenje od plaćanja poreza na nasleđe i poklon odnosi se naslednik prvog naslednog reda, supružnika i roditelja ostavioca, odnosno poklonoprimac prvog naslednog reda i supružnik poklonodavca.
Poreska prijava za porez na nasleđe i poklon
Obveznik poreza na nasleđe i poklon dužan je da podnese poresku prijavu, sa odgovarajućom dokumentacijom potrebnom za utvrđivanje poreza u roku od 30 dana od dana nastanka poreske obaveze.
Poreska prijava za utvrđivanje poreza na nasleđe i poklon podnosi se na obrascu PPI-3. Počev od 1. januara 2018. godine, Obrazac PPI-3 podnosi u elektronskom obliku.
Izuzetno, poreski obveznici – fizička lica koja su dužna da podnesu poresku prijavu koja nije u vezi sa obavljanjem delatnosti, mogu poresku prijavu PPI-3 da podnesu u elektronskom obliku ili u pismenom obliku – neposredno ili putem pošte.
Nakon podnošenja poreske prijave PPI-3 elektronskim putem od strane poreskog obveznika ili ovlašćenog lica, poreski inspektori u nadležnim filijalama Poreske uprave otpočinju postupak kontrole i donose odgovarajuće rešenje o utvrđenom porezu na nasleđe i poklon ili o poreskom oslobođenju.
Napominjemo da je za podnošenje elektronske poreske prijave neophodno posedovanje kvalifikovanog elektronskog certifikata za pristup portalu Poreske uprave E-Porezi ili davanje ovlašćenja drugom licu preko PEP obrasca.
Porez na nasleđe i poklon i porez na prenos apsolutnih prava utvrđuju se rešenjem poreskog organa a plaćaju u roku od 15 dana od dana dostavljanja rešenja.
Ono što se možda u prvom momentu ne čini bitnim a u vezi je sa porezom na nasleđe i poklon odnosi se na uspostavljanje jedinstvenog registra korisnika novčanih doznaka. Jedinstveni registar korisnika novčanih doznaka uspostavljen je od 15. juna 2020. godine . Naime Narodna banka Srbije je formirala je jedinstveni registar korisnika novčane doznake. Ovaj Registar sadrži podatke o licima iz Srbije koja primaju novac iz inostranstva. Kao i o licima iz Srbije koja šalju novac u inostranstvo. Registar ne sadrži podatke iznosima novca koji je primljen odnosno poslat. Međutim, u skladu sa Zakonom o poreskom postupku i poreskoj administraciji (član 30b), Banka je dužna da na zahtev Poreske uprave dostavi podatke o stanju i prometu na tekućim računima fizičkih lica. U tom smislu, Poreska uprava u svakom trenutku može da izvrši uvid u vaš tekući račun, dinarski ili devizni.
Za sva pitanja i nedoumice tim Creative Finance stoji Vam na raspolaganju.
