Primanja na koja se ne plaća porez na dohodak građana
Primanja na koja se ne plaća porez na dohodak građana
Prema odredbama člana 9. stav 1 Zakona o porezu na dohodak građana ne plaća se porez na dohodak građana na primanja ostvarena po osnovu:
1) propisa o pravima ratnih invalida
2) primanja koja se ostvaruju u skladu sa zakonom kojim se uređuje finansijska podrška porodici sa decom
3) naknada za pomoć i negu drugog lica i naknada za telesno oštećenje
4) naknada za vreme nezaposlenosti i druge vrste naknade koje u okviru programa i mera aktivne politike zapošljavanja plaća Nacionalna služba za zapošljavanje
5) usluga socijalne zaštite i materijalne podrške u skladu sa zakonom
6) naknada iz zdravstvenog osiguranja, osim naknade zarade
7) naknada iz osiguranja imovine
8) naknada materijalne i nematerijalne štete
9) pomoći u slučaju smrti zaposlenog do 70.696 dinara
10) pomoći zbog uništenja ili oštećenja imovine usled elementarnih nepogoda ili drugih vanrednih događaja
11) organizovane socijalne i humanitarne pomoći
12) stipendija i kredita učenika i studenata u mesečnom iznosu od 30.967 dinara
13) naknade za ishranu – hranarine koju sportistima amaterima isplaćuju amaterski sportski klubovi u iznosu do 10.100 dinara
14) naknada i nagrada za rad osuđenih lica i maloletnih lica učinilaca krivičnih dela
15) naknada i nagrada za rad pacijenata u psihijatrijskim ustanovama
16) uplate doprinosa za obavezno socijanlo osiguranje koje je privredno društvo obavezno da plati za osnivača
17) penzija, naknada uz penziju i invalidnina koje se ostvaruju po osnovu prava iz obaveznog penzijskog i invalidskog osiguranja
18) otpemnine kod odlaska u penziju do iznosa koji je kao najniži utvrđen zakonom
19) otpremnine tj novčane naknade koje poslodavac isplaćuje zaposlenom za čijim je radom prestala potreba u skladu sa zakonom
20) otpremnina koja se isplaćuje licu kome prestaje radni odnos u procesu rešavanja viška zaposlenih u procesu privatizacije
21) naknada za rad hranitelja
22) naknada koja se isplaćuje vojnicima na služenju vojnog roka
23) naknade koje se isplaćuju studentima visokoškolske ustanove osnovane za ostvarivanje studijskih programa za potrebe policijskog obrazovanja
23a) naknade koje ostvaruju učenici u programima dualnog obrazovanja
24) premija, subvencija, regresa i drugih sredstava koja se isplaćuju na poseban račun nosiocu porodičnog poljoprivrednog gazdinstva
25) pdv nadoknade u skladu sa zakonom kojim se uređuje pdv
26) nagrada učenicima i studentima ostvarenim za postignute rezultate tokom školovanja i obrazovanja na takmičenjima
27) naknade troškova volontiranja
28) novčane pomoći fizičkim licima koja nisu u radnom odnosu kod davaoca koje služe za lečenje u zemlji ili inostranstvu
29) naknada za rad članova izbornih komisija
30) novčane pomoći fizičkim licima koja nisu zaposlena kod davaoca a koje ne predstavljaju ekvivalent za njihov rad u iznosu od 13.420 dinara godišnje
31) naknade troškova boravka fizičkim licima koja učestvuju u programima Evropske unije u oblasti obrazovanja, obuka, sporta, rada sa mladima, nauke, istraživanja i inovacija…
Ostvarivanje prava na poresko oslobođenje za primanja iz stava1. tačke 10,11,1213,28 i 30 ovog člana bliže određuje ministar nadležan za poslove finansija. Navedena visina poreskog oslobdođenja iz tačaka 9,12,13,29,30 i 31 važe do januara 2022. Neoporezivi iznos usklađuje se godišnje u skladu sa članom 12a Zakona i važe od 01.februara tekuće godine do 31.januara naredne godine.
Naknda materijalne i nematerijalne štete
Ova naknada je izuzeta oporezivanja po čanu 9. stav 1. tačka 8 Zakona. Naknada štete koja se isplaćuje zaposlenom u visini izgubljene zarade za slučaj nezakonitog prestanka radnog odnosa kao i naknada za neiskorišćeni godišnji odmor nisu oslobođeni poreza na dohodak građana već se oporezuju kao zarada.
Pomoć zbog uništenja ili oštećenja imovine usled elementarnih nepogoda
Na davanja fizičkim licima po osnovu ove vrste pomoći ne plaća se porez na dohodak građana u skladu sa odredbama člana 9. stav 1. tačka 9 Zakona. Slučajevi kada lice može ostvariti ovu vrstu pomoći su:
– činjenično stanje nastanka i uzroka uništenja ili oštećenja imovine utvrđeno i procena štete izvršena od strane nadležnog organa
– nadležni organ davaoca pomoći treba doneti odluku o davanju i visini pomoći, osnovanu na kolektivnom ugovoru
Primanja po osnovu organizovane socijalne i humanitarne pomoći koja služe za lečenje u zemlji ili inostranstvu
Prema odredbama člana 4. Pravilnika, poresko izuzimanje po osnovu socijalne i humanitarne pomoći može se ostvariti na primanja koja imaju karakter socijalnog i humanitarnog davanja iz sredstava:
1) humanitarnih organizacija
2) državnih organa i organizacija i organa lokalne samouprave
3) koja su obezbeđena organizovanom akcijom prikupljanja odnosno uplatom na poseban namenski račun
4) koja su obezbeđena inostranim donacijama
Novčane pomoći licima koja nisu zaposlena kod davaoca, a koja ne predstavlja novčani ekvivalent za neki njegov rad
Neoporezivi godišnji iznos prihoda koje fizičko lice može da ostvari po ovom iznosu je 13.420 dinara i regulisan je Odredbama člana 9. stav 1. tačka 30 Zakona. Kod isplate preko neoporezivog iznosa porez se plaća na razliku preko neoporezivog iznosa u skladu sa odredbama člana 85. stav 13. Zakona, po stopi od 20% bez umanjenja za normirane troškove. Kada se isplati veći iznos od neoporezivog razlika se brutira koeficijentom 1,25 ili se neto iznos iznad neoporezivog iznosa podeli sa 0,80 i na bruto iznos se obračunava porez po stopi od 20%
Solidarna pomoć zaposlenima
Isplata solidarne pomoći iz fonda solidarnosti, odnosno sredstava sindikata koja se obezbeđuju iz neto zarada zaposlenih ne podleže oporezivanju. Imajući u vidu da su zaposleni u navedenom preduzeću već prilikom isplate zarada uplatili obaveze po osnovu poreza i doprinosa za obavezno socijalno osiguranje poslodavac nema obavezu da prilikom plaćanja sa ovog računa ponovo plaća obaveze po istom osnovu.
Zatezna kamata koju zaposleni ostvare u sudskom sporu iz radnog odnosa
Ova kamata najčešće se ostvaruje u vezi sa isplatama zaostale zarade i drugih ličnih primanja zaposlenih, koja, u suštini, predstavlja naknadu štete zaposlenom.
U ostale slučajeve primanja koji su oslobođeni plaćanja poreza na dohodak građana spadaju i: stručno usavršavanje i obrazovanje zaposlenih, kolektivno osiguranje zaposlenih od posledica nesrećnog slučaja, radna odeća za zaposlene pod određenim uslovima, obaveza i vidovi zdravstvene zaštite zaposlenih, koji terete troškove poslovanja bez plaćanja poreza i doprinosa, naknade troškova učenicima i drugim licima za učešće u takmičenju, kupovina predmeta sopstvene imovine od fizičkih lica, osvareni popusti u maloprodaji, prihodi koje ostvare fizička lica angažovana na realizaciji projekta finansiranog iz sredstava IPA Fonda.
